آثار هنری تولید شده توسط هوش مصنوعی در تمام اینترنت قابل مشاهده است. اگر شما کاربر فعالی در اینستاگرام یا توییتر یا حتی پینترست هستید، احتمالاً چیزهایی جالبی را دیدهاید که توسط یک ابزار هوش مصنوعی مبتنی بر متن مثل دال-ای (Dall-e) یا میدجرنی (Midjourny) یا استیبل دیفیوژن (Stable Diffusion) درست شده اند. جادوی این ابزارها این است که برای تولید تصاویر تنها کاری که لازم است با انها انجام بدهید این است که یک سری دستورات یا همان پرامپتهای متنی را تایپ کنید و بعد منتظر خلق تصویر باشید.
البته که بسیاری از آثار تولید شده توسط هوش مصنوعی به نظر جادویی میرسند، اما این تنها آغاز راه است. در آینده نزدیک، ابزارهای هوش مصنوعی چنان رواجی خواهند داشت که هرکسی میتواند ایدههای خود را به وسیله آنها بیان کند. ظهور ابزارهایی که هسته اصلی آنها هوش مصنوعی است، باعث شده طراحان بپرسند آیا آنها جای ما را خواهند گرفت؟
در این مقاله، ما به بررسی وضعیت کنونی طراحی خواهیم پرداخت، به سؤالات رایج طراحان درباره ابزارهای هوش مصنوعی پاسخ خواهیم داد و نکات عملی را در مورد نحوه بهرهبرداری بهتر طراحان از ابزارهای هوش مصنوعی به اشتراک خواهیم گذاشت.
طراحی یک مبحث چند بعدی و گسترده است اگر به مباحث مربوط به طراحی دیجیتال و رویکردهای نوین مربوط به این حوزه علاقه دارید توصیه می کنیم مقالات این بخش را مطالعه کنید.
منحنی یادگیری و خلاقیت در مقابل ابزارهای طراحی
تسلط بر هر مهارتی زمان میبرد و طراحی نیز از این قاعده مستثنا نیست. طراحان ابزارهای بسیار خوبی در اختیار دارند، اما فرآیند تقویت استعداد طراحی سالها به طول میانجامد. شما باید سالها از عمر خود را صرف کنید تا به نقطهای برسید که بتوانید آثار هنری قابل قبولی خلق کنید.
صرفنظر از میزان خلاقیت شما، معمولاً گفته میشود که به عنوان یک طراح باید زمانی را وقت بگذارید تا چیزی را به صورت دستی خلق کنید، اغلب رسیدن یک ایده به محصول در عرض چند دقیقه غیرممکن است. در نتیجه گاهی اوقات به نظر میرسد که طراحی چیزی است متشکل از 95% صنعت و تنها 5% هنر. انرژی زیادی صرف ساختن ایدهها میشود. و بعد از آنهمه انرژی وقتی متوجه شوید که ایده شما همراستا با مخاطبان شما نیست، احساس ناامیدی طبیعی خواهد بود.
یعنی زمانی که کار خود را با صرف هزینه و زحمت زیاد منتشر میکنید، و متوجه میشوید آن چیزی نیست که مخاطبان میخواهند. یک ارائه ناموفق از یک طرح میتواند باعث شود که کار و زحمات شما مستقیم به سطل زباله انداخته شوند. اما در آینده نزدیک با هوش مصنوعی میتوانید به یک راه میانبر برسید، در عرض یک دقیقه از ایده به کار نهایی برسید.
آینده در پیشرو برای طراحان به نظر میرسد چنین باشد: دیگر نیاز به کارهای خسته کننده فیزیکی برای خلق یک اثر هنری یا یک طرح نیست، طراح در حقیقت نقش یک رویاپرداز را ایفا خواهد کرد که به کامپیوتر میگوید چه میخواهد و در نهایت اجازه میدهد که هوش مصنوعی کارهای خسته کننده یا حتی کار اصلی را انجام دهد. و خب این مسئله حتی امروزه نیز در دسترس است و شما میتوانید بدون واسطه قدرت ابزارهای هوش مصنوعی را تجربه کنید. از Dall-E گرفته تا Stable Diffusion هرکدام چشمهای از آینده طراحی در تعامل با هوش مصنوعی هستند.
خب بیاید به چند سوال رایجی که جامعه طراحان درمورد هوش مصنوعی دارند پاسخ دهیم.
آیا میتوانم برای آثار هنری ایجاد شده توسط هوش مصنوعی ادعای مالکیت کنم؟
پاسخ خلاصه این است که بله، شما میتوانید ولی نباید این کار را انجام دهید، بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی که در وب موجود هستند، آزادی چندانی به طراحان برای کنترل تصاویر یا آثارهنری تولید شده و جریان کار خلق آنها نمیدهند. به عنوان یک طراح، شما نیت و منظور خود را به سیستم هوش مصنوعی از طریق کلمات ساده توضیح میدهید و اجازه میدهید ابزار کارجادویی خود را انجام دهد. شما معمولاً اطلاعات محدود، یا بعضی اوقات هیچ اطلاعاتی درباره نحوه کار ابزاری که در حال استفاده از آن هستید ندارید. در نهایت تصویر تولید شده به دلیل عدم امکان دخالت خالق اثر در جریان تولید فاقد حس انسانی در معنای فلسفی آن خواهند بود. در حال حاضر طراحان نمیتوانند شخصیت و سلیقه زیبایی شناسی خودشان را به معنی واقعی به اثر تولید شده توسط هوش مصنوعی بدهند.
در عین حال این بدان معنا نخواهد بود که این وضعیت در آینده هم به همین صورت باشد، احتمالاً شاهد ابزارهایی خواهیم بود که به طراحان اجازه میدهند کنترل بیشتری بر فرآیند خلق و تولید اثر داشته باشند و در آن زمان شاید شما اجازه مالکیت بیشتری بر محصول نهایی داشته باشید.
آیا هوش مصنوعی شغل من را خواهد گرفت؟
بسیاری از هنرمندان و طراحان حرفهای از دیدن مهارت بالای هوش مصنوعی در خلق آثار هنری دچار وحشت میشوند. این آثار در حال حاضر با اقبال زیادی مواجه شدند و در حال قبضه بازار هستند و مشتریان بالقوه را به خود جذب میکنند. و در ظاهر به نظر میرسد که بسیاری از شرکتها به دنبال استخدام نوعی اپراتور هوش مصنوعی هستند تا یک هنرمند دیجیتالی انسانی، زیرا هزینهها را کاهش میدهد و سرعت را بالا میبرد. این روند نه تنها شغلها را از بین میبرد بلکه ارزش کلی بازار آثار هنری دیجیتالی را نیز پایین میآورد، آثار هنری کم ارزشتر میشوند زیرا مردم میبینند که چقدر آسان است که با نوشتن چند کلمه و هوش مصنوعی یک اثر هنری تولید کرد. بنابراین اکنون وضعیت کمی غیرقابل پیشبینی است.
در نهایت اگر بازار بداند که میتواند با صرف هزینه کمتر کاری را انجام دهد، مطمئناً به همان سمت خواهد رفت. در طول انقلاب صنعتی قرن نوزدهم، برخی از کارگران نساجی انگلیسی به طور عمدی ماشینآلات نساجی را نابود کردند، زیرا ترسیده بودند که ماشینها جایگزین آنها شوند. در نهایت ماشینها برخی از وظایف انسانها که یکنواخت و خسته کننده بود یا نیاز به انرژی فیزیکی زیادی داشت(مثل بلند کردن اجسام و نخ ریسیدن) را به عهده گرفتند، اما در نهایت جایگزین انسانها نشدند.
همین مسئله برای ابزارهای هوش مصنوعی نیز صدق میکند. هوش مصنوعی کاملاً جایگزین خلاقیت انسانی نخواهد شد؛ بلکه پتانسیل انسانی را تکمیل میکند،هوش مصنوعی به ما کمک میکند تا کارآمدتر کار کنیم.
آیا ابزارهای هوش مصنوعی ما را به یک زبان طراحی ژنتیکی خواهند رساند؟
خب، زمانی که همه طراحان از همان ابزارها و ورودیهای یکسان استفاده میکنند، به راحتی میتوانند به سمت خلق یک طراحی همگن که خصوصیات عمومی دارد، حرکت کنند. این رویکرد چیز جدیدی نیست و مدتها موضوع بحثبرانگیزی در دنیای طراحان بوده است. بسیاری از افراد در این حوزه نگران این موقعیت هستند که اکثریت قریب به اتفاق کارهای طراحی در مفهوم یا اجرا شبیه به هم به نظر برسند (سبکهای مشابهی اعمال میشوند). آیا این مشکل زمانی که ابزارهای هوش مصنوعی محبوب شوند، بدتر خواهد شد؟ پاسخ خیر است.
اگر دقیقتر به هنرمندانی که کارهای خود را منتشر میکنند نگاه کنید، متوجه خواهید شد که هنرمندان زیادی وجود ندارند که روندها و تفکر مسلط بر بازار را تعیین کنند. زمانی که ترند جدیدی در دنیا ظهور میکند و مخاطبان با آنها همراهی نشان میدهند بسیاری از طراحان اتوماتیک وار به دنبال آن میروند و طرحهای آنها خودآگاه یا ناخودآگاه به سمت سلیقه غالب حرکت میکند
ابزارهای هوش مصنوعی به این زودیها جایگزین طراحان نخواهند شد، زیرا تخیل و خلاقیت همچنان خصوصیات قدرتمند ذهن هنرمند خواهند بود. تا زمانی که فناوری هوش مصنوعی به اندازه کافی پیچیده شود تا بتواند فکر خلاق داشته باشد، ما نیازی به نگرانی در مورد این قضیه نخواهیم داشت.
نکته این است که به زودی سیستم هوش مصنوعی از انسانها بیشتر خواهد آموخت، بنابراین دور از انتظار نیست که به زودی شخصیت انسانی کسانی که با آن کار میکنند را تقلید کند.
ایا ما به مشکلات حقوقی در زمینه استفاده از هوش مصنوعی برخورد خواهیم کرد؟
در اوایل سال 2023، گروهی از هنرمندان علیه میدجرنی و به دلیل نقض حق تکثیر دعوی حقوقی به راه انداختند. در حقیقت میدجرنی با استفاده از میلیاردها تصویر در اینترنت آموزش دیده است واین شکایت ادعا کرده است که شرکتهای پشت این ابزارها «حقوق میلیونها هنرمند» که تصاویر اصلی را خلق کردهاند را نقض کرده. تعیین اینکه آیا ابزارهای هنری هوش مصنوعی قانون حق تکثیر را نقض میکنند یا خیر میتواند چالشبرانگیز باشد، زیرا پایگاه داده مورد استفاده برای آموزش آنها بسیار عظیم بوده است (میلیاردها تصویر). اما یک چیز قطعی است، ابزارهای هوش مصنوعی بر اساس دانشی که برای آنها تعبیه شده است، تصاویر را درست میکنند.
آیا طراحان در آینده برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی با مشکلات قانونی روبرو میشوند؟ تاکنون، پاسخ واحدی به این سؤال وجود نداشته است، اما جهان به سرعت هنر هوش مصنوعی را پذیرفته، و احتمالاً در آینده قوانین روشنتری در مورد نحوه استفاده از تصاویر تولید شده توسط هوش مصنوعی خواهیم داشت.
فصل جدید در طراحی: همکاری با هوش مصنوعی
زمانی استیو جابز درباره کامپیوترها گفت : کامپیوتر برای من ابزاری فوقالعاده است که امروز به وجود آمده و معادل دوچرخه ای برای خلاقیت ذهن ما است. حال، میتوان این نقل قول را در زمینه هوش مصنوعی بازنویسی کرد: هوش مصنوعی امروز نقش همان دوچرخه را برای خلاقیت ذهن ما دارد. در حقیقت این خلاقیت بر اساس تجربیات زندگی و ایدههایی است که طراحان دارند. هوش مصنوعی نمیتواند جایگزین انسانها شود زیرا از چیزهایی که انسانها خلق میکنند به عنوان ورودی برای تولید طرحهای جدید استفاده میکند.
اما هوش مصنوعی میتواند خلاقیت را به شدت افزایش دهد، زیرا به نوعی «مغز دوم» محسوب میشود که با خالق اثر همکاری میکند و خروجیهای جدیدی را ارائه میدهد. البته، ابزارهای مدرن هوش مصنوعی آزادی زیادی به ما برای تغییر موتور یا همان مغز هوش مصنوعی نمیدهند، اما همچنان قدرت زیادی را برای توفان فکری و رسیدن به ایدههای جدید به ما میدهند. آنها میتوانند ایدههایی را به ما ارائه دهند که به آن فکر نکردهایم.
انجام یک اکتشاف بصری : هوش مصنوعی به عنوان موتور جستجوگر
ابزارهای هوش مصنوعی در حقیقت تجربه ای از ترکیب میلیونها تصویر از بانکهای عکس در سراسر دنیا هستند،که یک فرصت منحصر به فرد برای طراحان و خالقین آثار هنری فراهم میکنند. هوش مصنوعی در طول فرآیند کاوش بصری دستیار خلاق شما میشود. شما سیستم را در جهات مختلفی که میخواهید راهنمایی میکنید و به سیستم اجازه میدهید نتایج مختلفی را برای شما تولید کند. به عنوان مثال، هنگامی که شما یک سبک طراحی خاصی را میبینید، میتوانید به هوش مصنوعی بگویید به آن بیشتر توجه کند تا با کاوش و عمیق شدن در همان سبک به نتیجه دلخواه خود برسید.
دو روش برای پیشبرد یک اکتشاف بصری وجود دارد، یکی دنبال کردن سناریوهای متن-به-تصویر یا تصویر-به-تصویر. در سناریوی تصویر-به-متن، شما یک پرامپت ارائه میدهید و با تغییر برخی تنظیمات تصویری را تولید میکنید. بیایید مهمترین ویژگیهای این سناریو را بررسی کنیم:
• پرامپت :
پرامپت یا دستورالعمل یک رشته متن است که ما به هوش مصنوعی ارائه میدهیم تا بتواند برای ما تصویری ایجاد کند. به طور کلی، هرچه جزئیات خاصی که ارائه میدهید بیشتر باشد، نتایج بهتری برای شما تولید خواهد کرد. شما میتوانید از منابعی مانند لکسیکا برای پیدا کردن پرامپت استفاده کنید.
• مراحل:
مراحل یا (استپ) را به عنوان تکرارهای فرآیند ایجاد تصویر در نظر بگیرید. در مراحل اولیه، تصویر بسیار نویزی یا بی کیفیت ممکن است به نظر برسد و بسیاری از عناصر در تصویر تار هستند. سیستم با هر تکرار با تغییر جزئیات بصری تصویر، آن را پالایش میکند. اگر از استیبل دیفیوژن استفاده میکنید، بخش مراحل را به 60 یا بیشتر تنظیم کنید.
• بذر(Seed):
بذر یا سید شما میتوانید از شماره سید برای ایجاد یک کپی نزدیک از یک تصویر خاص استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر میخواهید یک کپی از تصویری را که در لکسیکا دیدهاید تولید کنید، باید دستورالعمل و شماره سید این تصویر را داشته باشید.
در سناریوی تصویر-به-تصویر (img2img)، هوش مصنوعی از تصویرکه شما به آن میدهید به عنوان منبع استفاده میکند و بر اساس آن تغییراتی در تصویر ایجاد میکند. به عنوان مثال در استیبل دیفیوژن ما میتوانیم با قدرت تصویر بازی کنیم و آن را نزدیک به 0 تنظیم کنیم تا هوش مصنوعی آزادی بیشتری در نحوه تفسیر تصویر داشته باشد. اینگونه تستها به وضوح نشان میدهد که ابزارهای هوش مصنوعی فرصتی برای جایگزینی تغییر مدل ها و حال و هوای آثار هنری که تولید میکنند را، دارند. دیگر نیازی به ایجاد یک حسوحال بصری نیست (حداقل به صورت دستی با استفاده از ابزارهایی مانند پینترست) بلکه به سیستم بگویید که به دنبال کشف چه ایدههایی هستید.
ایجاد دنیاهای مجازی و انسانهای مجازی در آن
بدون شک دنیای متاورس (Metaverse) مرحله بزرگ بعدی در تکنولوژی هوش مصنوعی خواهد بود. این پلتفرم دیجیتال پیچیدهترین پلتفرمی خواهد بود که انسانها تا به حال خلق کردهاند و تولید محتوا جزء جداییناپذیر طراحی این پلتفرم خواهد شد. قابل پیشبینی است که طراحان در این دنیای مجازی ابتدا سعی کنند کپی برداریهایی را از دنیای واقعی انجام دهند. اما مرحله بعدی در متاورس احتمالاً تکیه بیشتری بر هوش مصنوعی خواهد داشت، یعنی نقش طراحان و هنرمندان دیجیتال در این دنیا احتمالاً شبیه به یک کارگردان خواهد بود تا یک صنعتگر که کاری را با دست انجام میدهد. تصور کنید که میتوانید مناطق بزرگی را در ابعاد یک شهر واقعی طراحی کنید و باید در آنها مقیاسها، شهرسازی و همه چیزهای دیگر را کنترل کنید ! هیجان انگیز خواهد بود...
زمانش رسیده که فصل جدیدی در طراحی را رقم بزنیم
راهکارهای طراحی و خلق اثر هنری مبتنی بر هوش مصنوعی فرصت دارند تا پیشرفتی بسیار بیشتر از ابزارهایی داشته باشند که، هم اکنون در اختیار طراحان هستند. به نظر میرسد که قدرت واقعی هوش مصنوعی در زمینه طراحی و آثار هنری زمانی نمایان خواهد شده که، بتواند از خالق یا بهتر بگوییم "اپراتور" خود یاد بگیرد، و بتواند شخصیت و سلیقه هنری او را در خروجی نهایی خود منعکس کند. نسل بعدی هوش مصنوعی هم درمورد شما یاد خواهد گرفت و هم با کمک شما آثار درست خواهد کرد که، زیبایی شناسی آن نیازها و سلیقه شما را راضی کند. شاید اصالتی به اندازه اثر انگشت شما!
آینده طراحی برای هوش مصنوعی و ابزارهای مربوط به آن روشن خواهد بود زیرا فناوری آن به افراد اجازه میدهد خلاقیت خود را شکوفا کنند و زمینهای را برای بروز آن بیابند. به امید یک دنیای غنی و جذاب با آثار هنری تولید شده توسط هوش مصنوعی !